Przeniesienie kiły na zwierzęta laboratoryjne oraz odkrycie krętka bladego umożliwiło już w pierwszych dziesiątkach lat bieżącego stulecia szybki rozwój badań doświadczalnych nad przebiegiem zakażenia i rozwojem odporności w kile. Badania, prowadzone głównie na doświadczalnie zakażonych królikach, a także na małpach i białych myszkach, wykazały, że zwierzęta zakażone krętkiem bladym stają się po pewnym czasie mniej podatne lub całkowicie niepodatne na nadkażenie (superintectio). Zwierzęta intensywnie leczone okazały się również niepodatne na ponowne zakażenie (reinlectio). Chesney w swojej monografii pisał doświadczenia dowiodły, że u małp i królików rozwija się również odporność na ponowne zakażenie. U królików odporność pojawia się po upływie 6—8 tyg. od chwili zakażenia… U małp rozwój odporności wymaga również określonego czasu…” Kolie wykazał, że przed upływem ok. 45 dni po pierwotnym zakażeniu powtórne wprowadzenie krętków bladych powoduje z reguły wystąpienie zmiany pierwotnej między 45 a 90 dniem u około połowy zwierząt można wykazać kliniczne objawy nadkażenia. Ponowne wprowadzenie krętków po upływie 90 dni od pierwotnego zakażenia nie powoduje żadnych zmian we wrotach zakażenia. Opisane zjawiska doświadczalne, stwierdzane bezspornie przez wszystkich badaczy w dawniejszym piśmiennictwie, były odmiennie interpretowane przez zwolenników dwóch przeciwstawnych poglądów. Neisser i wielu innych syfilidologów, głównie niemieckich, uważało, że w przebiegu zakażenia krętkowego, odmiennie niż w innych chorobach zakaźnych, występuje jedynie odporność śródzakaźna (Inlektionsimmunitat), związana z utrzymywaniem się w ustroju zakażonym wirulentnych krętków bladych. W myśl tego poglądu po całkowitym wyleczeniu kiły powraca pełna podatność na powtórne zakażenie, tak że reinfekcja jest jedynym sprawdzianem skuteczności leczenia swoistego. Zwolennikami tego poglądu byli między innymi Kolie, Finger i Landsteiner, Truffi oraz Prigge. Sądzili oni, a w szczególności Kolie, że kiła jest uleczalna jedynie we wczesnym okresie, mniej więcej w ciągu pierwszych 6 tyg. od zakażenia doświadczalnego. Odporność na ponowne zakażenie spostrzeganą u zwierząt leczonych w późniejszym okresie autorzy ci uważali za dowód niepowodzenia leczniczego. Przeciwstawny pogląd reprezentowali Chesney i jego zwolennicy, spośród których wymienić należy między innymi: Kempa, Turnera, Uhlenhuta, Grossmanna, Wormsa, Breinla, Browna, Matsumoto oraz Gastinela i innych. W myśl poglądów Chesneya zjawiska odpornościowe w kile rozwijają się w sposób podobny jak w innych chorobach zakaźnych. Odporność pojawia się jednak w przebiegu zakażenia krętkowego znacznie później, niż w ostrych chorobach zakaźnych. Część zwierząt leczonych we wczesnym okresie kiły jest podatna na powtórne zakażenie dlatego, że odporność nie zdążyła się jeszcze wytworzyć. Niepowodzenie prób doświadczalnej reinfekcji u zwierząt leczonych w późniejszym okresie zakażenia nie jest dowodem przetrwania infekcji, lecz wyrazem odporności pozakaźnej. Chesney i Kemp, Matsumoto, Bessemans, jak również Gastinel, wykazali doświadczalnie, że zwierzęta odporne na ponowne zakażenie krętkiem bladym zostały całkowicie wyleczone z pierwotnego zakażenia. Autorzy ci przed wykonaniem powtórnego zakażenia stwierdzali jałowość węzłów chłonnych i tkanek zwierząt leczonych, przeszczepiając je z wynikiem ujemnym ma zwierzęta kontrolne. Szczególnie przekonywające doświadczenia przeprowadzili Gastinel. Autorzy ci w 100 dni po zakażeniu leczyli króliki dużymi dawkami arsenobenzolu, a w 2—24 mieś. po leczeniu poddawali je powtórnemu zakażeniu. Przed reinfekcją sprawdzano skuteczność leczenia przeszczepianiem węzłów chłonnych zwierzętom wolnym od kiły. W doświadczeniu tym wykazano całkowitą odporność badanych zwierząt na ponowne zakażenie. Mimo tak przekonywających dowodów doświadczalnych, świadczących o istnieniu odporności pozakaźnej w kile, przeciwnicy tej teorii wysuwali zarzut, że ujemny wynik przeszczepów tkankowych nie jest dowodem zniszczenia wszystkich ognisk krętkowych. Ich zdaniem leczenie związkami arsenu i bizmutu powoduje przejściowy brak zakaźności tkanek wskutek nasycenia ich lekiem krętkobójczym. Wprowadzenie penicyliny, antybiotyku szybko wydalanego przez organizm a odznaczającego się potężnym działaniem przeciwkrętkowym, pozwoliło na obalenie tego zarzutu i przeprowadzenie doświadczeń nad odpornością w kile w znacznie szerszym zakresie. Pierwsze badania nad odpornością zwierząt leczonych dużymi dawkami penicyliny przeprowadzili w 1945 r. Gastinel, Collart i Mollinedo. Autorzy ci wykazali, że zwierzęta leczone w 6 mieś, po zakażeniu wykazują znaczny stopień odporności, wyrażający się niepodatnością na ponowne zakażenie. Podobne są wyniki badań wielu innych współczesnych autorów. Arnold, Mahoney i Cutler przeprowadzili dwa wielkie doświadczenia zmierzające do wyjaśnienia rozwoju i istoty zjawisk odpornościowych zwierząt leczonych dużymi dawkami penicyliny. W pierwszej części badań autorzy leczyli 37 zwierząt w 6—8 tyg. po pierwszym zakażeniu. W 10 dni po zakończeniu leczenia zwierzęta te zakażano ponownie homologicznym szczepem krętka bladego. U 27% badanych królików stwierdzono wystąpienie zmiany pierwotnej we wrotach ponownego zakażenia, a u 73% stwierdzano jedynie bezobjawowy przebieg reinfekcji, wykazany zakaźnością węzłów chłonnych. W drugim doświadczeniu Arnold leczył króliki w 8 mieś. po pierwotnym zakażeniu. W 10 dni po leczeniu zwierzęta zakażano ponownie. U żadnego z królików nie stwierdzono objawów kiły w miejscu ponownego wprowadzenia krętków. U 53% zwierząt poddanych doświadczeniu reinfekcja miała charakter bezobjawowy, a u pozostałych 47% nie wykazano ani objawów kiły, ani zakaźności tkanek, co uznali autorzy za dowód całkowitego braku podatności na ponowne zakażenie. Zasadnicze znaczenie dla rozwoju współczesnej wiedzy o zjawiskach odpornościowych w przebiegu zakażenia krętkowego mają doświadczenia Magnusona i Rosenau. Autorzy ci, posługując się w badaniach nad reinfekcją ściśle określoną liczbą krętków, oznaczyli ilościowo poziom odporności u zwierząt leczonych między 3 a 24 tygodniem po zakażeniu. Magnuson i Rosenau wykazali, że odporność daje się wykazać już od 3 tygodnia po zakażeniu. Poziom jej powoli wzrasta, osiągając swoi szczyt w 24 tygodniu po zakażeniu. Zwierzęta leczone we wczesnym okresie kiły doświadczalnej mogą być ponownie zakażone przy użyciu odpowiedniej ilości krętków. W miarę upływu czasu od pierwszego zakażenia w celu uzyskania objawów klinicznych reinfekcji konieczne jest użycie coraz większej ilości krętków. W końcu odporność osiąga taki poziom, przy którym nie dochodzi do objawowej reinfekcji.