Zmiany w narządach wewnętrznych i układzie nerwowym u doświadczalnie zakażonych królików

Zmiany w narządach wewnętrznych i układzie nerwowym w przebiegu kiły doświadczalnej były przedmiotem licznych badań, które nie doprowadziły do zgodnych wyników. Dotychczasowe doświadczenia nie potwierdziły etiologii kiłowej zmian spostrzeganych w układzie sercowo-naczyniowym przez Neuburgera i Terplana ani zmian opisanych przez Grigoriewa. Nie wyjaśniona jest również etiologia makroskopowych i mikroskopowych zmian w układzie nerwowym królików zakażonych kiłą opisanych przez Bertarellego, Plauta i innych autorów. Nie zostały potwierdzone również wyniki badań Plauta i Mulzera, którzy wyodrębnili rzekomo neurotropowy szczep krętków, powodujący zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym u zakażonych zwierząt. Badania Levaditiego, a także innych autorów, wykazały, że krętki wprowadzone do układu nerwowego królika nie mają możliwości rozplemu we wrotach zakażenia i tracą szybko zjadliwość. Całość badań nad zmianami w układzie nerwowym i narządach wewnętrznych doświadczalnie zakażonych królików, przedstawiona obszernie w monografiach Owczynnikowa, Gastinela i Pulvenisa oraz Ehrmann, zdaje się dowodzić, że model-doświadczalnej kiły króliczej nie nadaje się do badań nad problematyką kiły późnej narządów wewnętrznych i kiła układu nerwowego.