Cykl rozwojowy – rozmnażania się

Sprawa istnienia cyklu rozwojowego u krętków bladych ma zasadnicze znaczenie dla zrozumienia m. in. takich zagadnień, jak: sposób przenoszenia się zakażenia kiłowego, mechanizm zmienności antygenowej krętków bladych i zmian ich wrażliwości na chemioterapeutyki. Większość obserwacji wskazujących na możliwość istnienia cyklu rozwojowego u tych drobnoustrojów poczyniona została na krętkach hodowlanych, a tylko nieliczne — na krętkach chorobotwórczych. Formy atypowe. Już wkrótce po odkryciu krętków bladych opisano różne twory znajdywane w preparatach mikroskopowych z hodowli krętków niechorobotwórczych lub z zakażonych tkanek, które według opinii autorów miały reprezentować różne stadia rozwojowe krętków. Należą tu takie twory, jak: ziarenka, paczki, formy przecinkowe, pierścieniowate, kuliste i rysowate — wolno leżące lub przyczepione do krętków za pomocą szypułki. Wysunięto kilka teorii, które miały wyjaśnić znaczenie tych form w cyklu rozwojowym krętków bladych. Hardy i Neli stwierdzili, że takie czynniki jak szok osmotyczny, podwyższona temperatura i napowietrzanie hodowli przyczyniają się głównie do powstawania tych form; autorzy obserwowali ich pojawianie się także u krętków nieżywych, na które działali wymienionymi wyżej czynnikami. Bessemans i Wittebolle starali się bez powodzenia uzyskać hodowlę krętków z pojedynczych ziaren wybranych za pomocą mikromanipulatora. Forma submikroskopowa. Pewne dane kliniczne i doświadczalne zdają się przemawiać za możliwością istnienia w cyklu rozwojowym krętków bladych formy niewidzialnej, podobnej do wirusów. Wskazują na to trudności w znalezieniu pod mikroskopem krętków w preparatach tkanek z przypadków kiły utajonej lub późnej, np. kilaków. Zakaźność takich tkanek udaje się jednak wykazać przez wstrzyknięcie wyciągu z nich zwierzętom doświadczalnym. Tego rodzaju obserwacje skłoniły Lepine’a do wyrażenia przypuszczenia, że sam krętek blady nie ma zdolności chorobotwórczych, natomiast jego niewidzialna w mikroskopie odmiana jest czynnikiem wywołującym kiłę. Liczni badacze donieśli o przeniesieniu kiły na zdrowe zwierzęta za pomocą tkanki mózgowej i gruczołów limfatycznych zakażonego królika oraz tkanek myszy chorych na kiłę, w których nie można było stwierdzić krętków zwykłymi metodami mikroskopowymi. Na możliwość istnienia fazy submikroskopowej krętków bladych wskazują również doświadczenia, w których wywołano zakażenia królików jałowymi mikroskopowo przesączami krętków przez filtry zatrzymujące bakterie. Należy tu jednak przytoczyć i doświadczenia tych, którym nie udało się w takich filtratach wykazać czynnika zakaźnego. Brak krętków w preparatach mikroskopowych nie musi zawsze świadczyć o ich nieobecności w badanym materiale. Wielu autorów doniosło o znalezieniu krętków dzięki ulepszonej technice badania lub bardziej starannemu przeglądaniu preparatów w materiale, który poprzednio uznany został za jałowy. Collart zwrócił uwagę, że znalezienie jednego krętka w preparatach z węzłów chłonnych ludzkich lub króliczych wymaga nieraz wielogodzinnego przeglądania. Eagle w wielokrotnie powtarzanych doświadczeniach nie mógł stwierdzić ani jednego krętka przy przeglądaniu 100 pól widzenia, jeśli gęstość zawiesiny wynosiła 10 000 krętków w mililitrze.