W 1906 r. Wassermann i Bruck zaadaptowali dla diagnostyki serologicznej kiły odczyn wiązania dopełniacza, opracowany w 1901 r. przez Bordet i Gengou. Ponieważ nie udało się przygotować antygenu w postaci czystej hodowli krętków bladych, autorzy, idąc za radą A. Neissera, użyli jako antygenu wodnego wyciągu z wątrób płodów zakażonych kiłą, w których znajdywano duże ilości krętków. W 2 tygodnie po ogłoszeniu badań przez Wassermanna, Neissera i Brucka opublikował swoją pracę Detre, uzyskując podobne wyniki. Zarówno Wassermann, Nedsser i Bruck, jak i Detre, używając jako antygenu wodnego wyciągu z narządów kiłowych, sądzili, że zachodzi tu swoista reakcja między krętkami a przeciwciałem zawartym w surowicy chorego na kiłę. Jednakże wkrótce ten ich sąd został podważony. Już w ciągu kilku następnych lat tacy badacze, jak: Marie i Levaditi, Landsteiner, Muller i Pótzl, Weygandt, Weil i Braun, Michaelis, Fleischmann oraz wielu innych, wykazali, że wodne wyciągi ze zdrowych narządów ludzkich i zwierzęcych mają te same właściwości antygenowe, co wodne wyciągi z narządów zawierających krętki. Landsteiner, Muller i Pótzl wykazali ponadto, że antygenem tym mogą być również alkoholowe wyciągi z normalnych narządów, a więc lipidy tkankowe. Pierwszą teorią próbującą tłumaczyć istotę klasycznych odczynów kiłowych była teoria swoistych przeciwciał Wassermanna. Wassermann, używając w swoim odczynie jako antygenu wodnego wyciągu z narządów zawierających duże ilości krętków bladych, uważał, że wykrywa przeciwciała powstałe pod wpływem właściwości antygenowych białka krętka. A więc zachodzi tu reakcja swoista antygen — przeciwciało. Z chwilą gdy wykazano, że dodatnie wyniki w odczynie Wassermanna uzyskuje się również posługując się jako antygenem wyciągiem z tkanek normalnych zwierząt lub lipidami tkankowymi rozpuszczalnymi w alkoholu, powstało szereg nowych teorii. Już w 1907 r. Weil i Braun stworzyli teorię autoniweczników, w myśl której reaginy kiłowe są przeciwciałami powstającymi w ustroju zakażonym krętkiem bladym pod wpływem antygenowego działania tkanek chorobowo zmienionych. Uważali oni, że surowica kiłowa zawiera przeciwciała skierowane na własne tkanki, w związku z czym nazwano je autoniwecznikami. Teoria ta nie wyjaśnia jednak szeregu wątpliwości, a przede wszystkim nie tłumaczy, dlaczego w chorobach przebiegających z rozpadem tkanek znacznie większym niż w kile nie pojawiają się autoniweczniki. Wobec tego Sachs, Klopstock i Weil zmodyfikowali opisaną powyżej teorię Weila i Brauna. Ich zdaniem pod wpływem zakażenia krętkiem bladym następuje rozpad tkanek i uwolnienie zawartych w tych tkankach lipidów. Jednak lipidy te, jako hapteny, dopiero po połączeniu z białkiem obcogatunkowym dla organizmu ludzkiego nabierają właściwości charakterystycznych dla antygenu pełnowartościowego. Taki sympleks jest w stanie pobudzić organizm do wytwarzania przeciwciał skierowanych przeciwko komponentowi niebiałkowemu tego sympleksu, a więc przeciwko lipidom. Białkiem w tym sympleksie, zdaniem Sachsa, Klopstocka i Weila, ma być białko krętka bladego. Wytworzony sympleks białkowo-lipidowy jest już pełnym antygenem, pod wpływem którego pojawiają się we krwi przeciwciała zwane reaginami kiłowymi. Teoria Sachsa, Klopstocka i Weila, aczkolwiek bardzo sugestywna, również nie wyjaśnia wszystkich wątpliwości. Nie udało się mianowicie udowodnić, że komponentem białkowym, łączącym się z haptenem-lipidem celem wytworzenia pełnowartościowego antygenu, jest istotnie białko krętka bladego. Z drugiej jednak strony, jeśli nawet przyjąć, że lipidy tkankowe i białko krętka tworzą sympleks o właściwościach antygenowych, to w dalszym ciągu nie umielibyśmy sobie wytłumaczyć, dlaczego w innych chorobach wywołanych przez drobnoustroje tego rodzaju stosunki nie zachodzą. Wiadomo przecież, że również w innych chorobach zakaźnych dochodzi do uwolnienia lipidów z tkanek chorobowo zmienionych, a przeciwciała lipidowe nie pojawiają się, mimo że w organizmie jest również obcogatunkowe białko bakterii, a więc nic nie stoi na przeszkodzie łączeniu się lipidów z tym białkiem. Z innych teorii usiłujących tłumaczyć istotę serologicznych odczynów kiłowych, teorii mających już jedynie wartość historyczną, należy wymienić: teorię fizyko-chemiczną Hirszfelda i Klingera, w myśl której przyczyną reakcji serologicznych w kile jest „stan uchwiejnienia” globuliny surowiczej, nadający jej powinowactwo do antygenu, oraz teorie Friedemanna i Hardestyego, mówiące, że dodatni odczyn Wassermanna jest następstwem zachwiania równowagi pomiędzy globuliną a albuminą. Trzeba by jeszcze wspomnieć o teorii Schmidta, tłumaczącej dodatnią reakcję tym, że surowica kiłowa zawiera cząsteczki o dodatnim ładunku elektrycznym, wskutek czego łączą się one z ujemnie naładowanymi cząsteczkami antygenu, oraz o teoriach Dreyera i Walkera, Meinickego, Brucka, Kahna i innych, według których reaginy kiłowe znajdują się w każdej surowicy, jedynie w tak niskim mianie, że odczyny serologicznie wypadają ujemnie. W budowie antygenowej krętka stwierdzono ciepłochwiejną frakcję proteinową, ciepłostałą frakcję polisacharydową oraz frakcję lipidową odpowiadającą wszechobecnemu antygenowi typu kardiolipiny. D’Alessandro i jego szkoła wyizolowali z krętka Reitera swoistą frakcję, której natura proteinowa została udowodniona. Frakcja proteinowa jest pełnowartościowym antygenem, zdolnym do pobudzenia organizmu do wytwarzania swoistych przeciwciał, przy czym przeciwciała te nie wchodzą w reakcję z antygenami lipidowymi. Frakcja ta jest dużym kompleksem o wysokim ciężarze cząsteczkowym. Oprócz frakcji proteinowej D’Alessandro wyizolował z ciała krętka ciepłostałą frakcję polisacharydową, różniącą się serologicznie od poprzedniej. Substancja ta jest haptenem, a więc wstrzyknięta zwierzęciu w stanie czystym, nie pobudza organizmu do wytwarzania przeciwciał, jednak daje reakcję serologiczną in vitro z surowicami zwierząt czy ludzi zakażonych kiłą. Czułość i swoistość tej frakcji polisacharydowej są bardzo duże. Ostatnio uważa się, że frakcja ta decyduje o dodatnim wyniku w odczynie Nelsona.
Wreszcie poddając krętki ekstrakcji alkoholowej można stosunkowo łatwo uzyskać z nich frakcję lipidową, która jakościowo jest identyczna z ekstraktem alkoholowym z serca wołu, a ilościowo — nawet obfitsza w komórkach krętków niż w mięśniu sercowym. W świetle badań szkoły włoskiej nad frakcją lipidową krętka można wysunąć teorię, że reaginy kiłowe powstają w procesie immunologicznym wywołanym przez krętek blady jako antygen. Reaginy kiłowe są więc w rzeczywistości skierowane przeciw lipidom krętka. Tak więc teoretyczne wytłumaczenie istoty powstawania reagin wassermannowskich, wykrywanych za pomocą antygenów lipidowych, zostało prawie w pełni rozwiązane. Aczkolwiek w zrozumieniu teoretycznych podstaw serologii kiły poczyniliśmy znaczne postępy, w chwili obecnej istnieje jeszcze szereg nie wyjaśnionych problemów dotyczących odrębności niektórych przeciwciał wykrywanych poszczególnymi metodami serologicznymi.